Author :
Abstract
Öfke duygusu, bütün insanlarda bulunan en tabii duygulardan biridir. İnananları için bir rehber olan Kur’ân-ı Kerîm’de bu duyguya çeşitli açılardan yer verilmiştir. Bunlardan biri de, elçi olarak gönderilen peygamberlerin, bu görevleri esnasında oluşan olumsuz durumlara karşı öfkelenmeleridir. Kur’ân’da dört peygamberin kendi kavimlerine duydukları öfke anlatılır. Bunlar Hz. Nûh, Hz. Lût, Hz. Yûnus ve Hz. Mûsa’dır. Bu makalenin amacı, söz konusu peygamberlerin Kur’ân kıssalarında bize bildirilen bu öfke duygularını, sebep ve sonuçları açısından incelemek, bu vesileyle bize verdiği mesajları tespit etmeye çalışmaktır.
Keywords
Abstract
Emotion of the anger is one of the most natural human emotions. This emotion is given place by the Holy Qur’an, a guide to the believers, various points of views. One of them is getting angry of the prophets who are sent as a messenger against the negative situations in which during their duties. The anger of four prophets who are Noah, Lot, Jonah and Moses about their societies is described in the Holy Qur’an. The aim of this article is to examine the prophets’ emotions of the anger which are explain to believers in the Holy Qur’an in terms of cause and effect, in addition to determine the messages of the stories to believers.
Keywords
- Adler, Alfred, İnsan Tabiatını Tanıma, çev. Ayda Yörükhan, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstan- bul 1994.
- Ahmed Muhtar Abdülhamid Ömer (v. 1424/2003), Mu’cemu’l-Lugati’l-Arabiyyeti’l-Muâsıra, I- IV, Alemu’l-Kütüb 2008.
- Altıntaş, Hayrani, İnsan Ve Psikoloji, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1989.
- Amine Muhammed Nasir, İbnu’l-Cevziyye Arauhu’l-Kelamiyye Ve’l-Ahlâkiyye, Daru’ş-Şurûk, Kahire 1987.
- Ateş, Süleyman, Kur’ân-ı Kerîm Tefsiri, I-VI, Yeni Ufuklar Neşriyat, İstanbul 1988.
- Aydemir, Abdullah, İslami Kaynaklara Göre Peygamberler, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara 1996.
- el-Bağavî, Ebû Muhammed el-Hüseyin b. Mesûd b. Muhammed b. el-Ferrâ (v. 510/ 1116), Meâlimu’t-Tenzil fî Tefsîri’l-Kur’ân, I-V, thk. Abdürrezzak el-Mehdî, Dâru İhyai’tTürâsi’l-Arabî, Beyrut 1998.
- el-Beydâvî, el-Kâdî Nâsırüddîn Ebî Saîd Abdullah b. Ömer b. Muhammed eş-Şirazî (v. 685/1286), Envâru’t-Tenzîl ve Esrâru’t-Te’vîl (Tefsîru’l-Beydâvî), I-V, thk. Muhammed Abdurrahman el-Mar’aşlî, Dâru İhyâi’t-Türâs, Beyrut, 1997.
- Bilmen, Ömer Nasuhi (v. 1971), Ahlâk Dersleri, Üçdal Neşriyat, İstanbul 1966.
- Çankı, Mustafa Namık, Büyük Felsefe Lugatı, I-III, Cumhuriyet Matbaası, İstanbul 1954.
- Çantay, Hasan Basri (v. 1954), Kur’ân-ı Hakim ve Meâl-i Kerim, I-III, Risale Yayınları, İstanbul 1993.
- Ebû’l-Muzaffer es-Sem’ânî, Mansur b. Muhammed b. Abdilcebbar İbn Ahmed et-Temîmî (v. 489/ 1095), Tefsîru’l-Kur’ân, I-VI, Dâru’l-Vatan, Riyad 1997.
- el-Firuzabadi, Mecdüddin Ebû Tâhir Muhammed b. Yakub (v. 817/ 1414), el-Kamûsu'l-Muhît, Müessesetu’r-Risâle, Beyrut 2005.
- Hançerlioğlu, Orhan, Ruhbilim Sözlüğü, Remzi Kitabevi, İstanbul 1988.
- İbn Atıyye el-Endelûsî, Ebû Muhammed Abdülhak b. Galib b. Abdurrahman b. Temâm (v. 542/ 1147), el-Muharreru’l-Vecîz fî Tefsîri’l-Kitâbi’l-Azîz, I-V, thk. Abdüsselam Abdüşşafî Muhammed, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 2000.
- İbnü’l-Esîr el-Cezerî, Mecdüddin Ebû’s-Suâdât el-Mubarek b. Muhammed b. Muhammed b. Mu- hammed İbn Abdülkerim eş-Şeybânî (v. 630/ 1233), el-Kâmil fi't-Tarîh, I-X, thk. Ömer Abdüsselam Tedmurî, Dâru'l-Kitabi'l-Arabî, Beyrut 1997.
- İbn Kesîr, Ebû’l-Fidâ İsmail b. Ömer el-Kureşî el-Basrî ed-Dımaşkî (v. 774/ 1373), Tefsîru’l- Kur’âni’l-Azîm, I-VIII, thk. Sami b. Muhammed Selâme, Dâru’t-Taybe, 1999.
- ------------, el-Bidâye ve’n-Nihâye, thk. Ali Şîrî, Dâru ihyâi’t-Türâsi’l-Arabî, 1988. I-XIV.
- İbn Manzûr, Muhammed b. Mükrim b. Ali Ebû’l-Fadl Cemâlüddîn el-Ensârî er-Ruveyfaî el-Ifrîkî (v. 711/ 1311), Lisânu’l-Arab, I-XV, Dâru’s-Sadır, Beyrut 1992.
- Kasapoğlu, Abdurrahman, Kur’ân Psikoloji Atlası-II, Kendini Bilmek Yayınları, Malatya 2012.
- el-Kâsımî, Muhammed Cemâlüddin b. Muhammed Saîd b. Kâsım el-Hallâk (v. 1332/ 1914), Mehâsinü’t-Te’vîl, I-IX, thk. Muhammed Basil Uyûn es-Sûd, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1. bs. Beyrut 1997.
- Köksal, Asım, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara 2003.
- Mahmesani, Subhi, ed-Deaimü’l-Hulkiyye li’l-Kavanini’ş-Şer’iyye, Daru’l-İlm, Beyrut 1979.
- el-Mâturîdî, Ebû Mansur Muhammed b. Muhammed b. Mahmud (v. 333/ 944), Te’vîlâtu Ehli’s- Sünne, I-X, thk. Mecdî Baslûm, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 2005.
- Morgan, C. T., Psikolojiye Giriş, çev. Heyet, Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü Yayınları, Ankara 1980.
- Pazarlı, Osman, İslam’da Ahlâk, Remzi Kitabevi, İstanbul 1980.
- Râgıb el-Isfahânî, Ebû'l-Kâsım Hüseyin b. Muhammed (v. 502/ 1108), el-Müfredât Fî Garîbi'l- Kur'ân, thk. Safvan Adnan ed-Dâvudî, Dâru'l-Kalem/ Dâru'ş-Şâmiye, Beyrut, 1992.
- er-Râzî, İmam Fahrüddîn Ebû Abdillah Muhammed b. Ömer b. el-Hasan b. el-Hüseyin et-Teymî (v. 606/ 1209), Mefâtîhu’l-Gayb, I-XXXII, Dâru İhyai’t-Türâsi’l-Arabî, Beyrut 1998.
- Seyyid Kutub, İbrahim Hüseyin eş-Şarbî (v. 1967), Fî Zılâli’l-Kur’ân, çev. Hikmet Yayınevi, İs- tanbul 1968.
- et-Taberî, Ebû Cafer Muhammed İbn Cerîr (v. 310/ 922), Câmiu’l-Beyân Fî Te’vîli’l-Kur’ân, I- XXIV, thk. Ahmed Muhammed Şakir, Müessesetü’r-Risale, I. bs. Beyrut 2000.
- Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu, I-II, Ankara 1988.
- Yeğin, Hüseyin İ., “Öfke Duygusu ve Dini Açıdan Başedebilme Yolları”, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, Yıl: 2010, C. 10, S. 2., ss. 235-258.
- ez-Zemahşerî, Ebû’l-Kâsım Mahmûd b. Ömer (v. 538/ 1143), el-Keşşâfu An Hakâıkı’t-Tenzîl, I- IV, Dâru’l-Kitabi’l-Arabî, Beyrut 1985.
- Zeynüddîn er-Râzî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ebû Bekir el-Hanefî (v. 666/1268), Muhtâru’s- Sıhah, thk. Yusuf Şeyh Muhammed, el-Mektebetü’l-Asriyye, Beyrut 1999.
