Author :
Abstract
Bu makalede, Mâtürîdî kelâmcısı ve Hanefî fıkıh bilgini olan Kemâleddin İbnü'l-Hümâm’ın cennet ve cehennemin ebediyeti ve yaratılmışlığı konusundaki görüşleri anlatılmaktadır. Cennet ve cehennemin şu anda yaratılıp yaratılmadığı, cennet ve cehennemin ebedi olup olmadığı, Müslümanların ve kâfirlerin cennet ve cehennemde ebedi kalıp kalmamasının Allah’ın iradesiyle ilişkisi ve akli imkânı üzerinde durulmaktadır.
Keywords
Abstract
In this article, Mâturîdîte theolog and Hanafi fiqh scholar, al-Kemaleddin Ibn al-Hümâm's opinions on creation and the eternity of heaven and hell have been described. This study includes the following topics: Whether Heaven and Hell, currently created and not created; Whether Heaven and Hell the eternal. In this article, it has been focused on relationship between the will of God and mental possibilities that Muslims and infidels will remain forever in heaven or hell.
Keywords
- Ahmed b. Yahyâ b. Murtazâ, Kitâbu’l-Kalâid fî Tashîhi’l-Akâid, thk. Alber Nasri Nâder, nşr. Dâru’l-Meşrık, Beyrut 1986.
- Arslan, Hulusi, Kelâmî Açıdan Şia-Mutezile İlişkisi (Şerif Murtazâ örneği), Malatya 2007.
- Bağdatlı İsmâil Paşa, Hediyyetü'l-Ârifîn, İstanbul 1955.
- Bozan, Metin, “Yezidilik”, İslâm Mezhepleri Tarihi, Grafiker yayınları, 2.baskı, Ankara 2012.
- Brockelman, GAL, Leiden 1949, C.II; Supp. Leiden 1938.
- Cürcânî, es-Seyyid eş-Şerîf, Ali b. Muhammed (ö.816/1413), Şerhu'l-Mevâkıf ve maahu Haşiye- te’s-Siyalkuti ve’l-Halebi ala şerhi’l-mevakıf, thk. Mahmud Ömer Dimyati, Beyrut 1998, c.VIII.
- Ebû Hanîfe Nu‘mân b. Sâbit b. Zûtâ b. Mâh (ö. 150/767), Vasiyyetü’l-İmam Ebi Hanife, İmam-ı Azam’ın Beş Eseri içinde, Kalem yayıncılık, İstanbul 1981.
- Ebü’l-Berekât Hâfızüddîn Abdullāh b. Ahmed b. Mahmûd en-Nesefî (ö. 710/1310), el-İtimad fi’l- İtikad, thk. Abdullah Muhammed Abdullah İsmail, Kahire 2011.
- Eş‘arî, Ebü’l-Hasan Alî b. İsmâîl b. Ebî Bişr İshâk b. Sâlim el-Basrî (ö. 324/935-3), Makalatu’l- İslamiyyin, thk. Muhammed Muhyiddin Abdulhamid, Beyrut 1990, C.I.
- İbn Ebû Şerîf Kemaleddin, Ebü'l-Meali Kemalüddin Muhammed b. Muhammed b. Ebi Bekr el- Makdisi (ö. 906/1500), Kitabu'l-Müsâmere fi Şerhi'l Müsâyere (Kasım b. Kutluboğa'nın haşiyesi bir arada), İstanbul 1979.
- İbn Ebü’l-İz ed-Dımaşkı, Şerhu’l-Akıdeti’t-Tahâviyye, nşr. Abdullah b. Abdülmuhsin et-Türkî - Şuayb el-Arnavût, Beyrut 1408/1988, C.II.
- Kâdî ‘Abdulcebbâr, Ebü’l-Hasen Kādı’l-kudât Abdülcebbâr b. Ahmed b. Abdilcebbâr el- Hemedânî (ö. 415/1025), Şerhu’l-Usûli’l-Hamse, thk. Abdulkerim Osman, nşr. Mektebetu’l-Vehbe, Kâhire 1988; el-Muğnî, VI/I, 127, thk. Ahmed Fuâd el-Ehvânî, Kâhire 1962; el-Muhît bi’t-Teklîf, thk. Ömer es-Seyyid Azmi, Kâhire 1965; el-Münye ve’lEmel, Thk. Muhammed Ali, Kahire 1968.
- Kehhâle, Ömer Rıza (ö.1987), Mu'cemü'l-Mü'ellifîn, Şam 1380/1961, C.X.
- Mâtürîdî, Ebû Mansûr Muhammed b. Muhammed b. Mahmud es-Semerkandî (ö. 333/944), Te'vîlâtü Ehli's-Sünne, thk. Fatma Yusuf el-Haymi, Menşuratü Mervan Rıdvan Daûbûl, 1.baskı, Beyrut 2004, C. I-V.
- Mâtürîdî, Ebû Mansûr Muhammed b. Muhammed b. Mahmud es-Semerkandî (ö. 333/944), Kita- bu’t-Tevhid, thk. Fetullah Huleyf, İstanbul 1979.
- Nasır b. Abdulkerim el-Akıl, el-Cehmiye ve’l-Mutezile, 1.baskı, Riyad 2000.
- Özel, Ahmet, Hanefî Fıkıh Âlimleri, Ankara 1990.
- Pezdevî, Ebu'l-Yusr Sadrü’l-İslâm Ebü’l-Yüsr Muhammed b. Muhammed b. el-Hüseyn b. Abdil- kerîm el-Pezdevî (ö. 493/1100), Ehl-i Sünnet Akaidi (Usûl ed-Din), trc. Şerafeddin Gölcük, İstanbul 1988.
- Sâbunî, Nureddin, Ahmed b. Mahmûd b. Ebî Bekr es-Sâbûnî el-Buhârî (ö. 580/1184), Mâturidiy- ye Akaidi, çev. Bekir Topaloğlu, Ankara 1991.
- Sâbunî, Nureddin, Ahmed b. Mahmûd b. Ebî Bekr es-Sâbûnî el-Buhârî (ö. 580/1184), Kitabu’l- Bidaye mine’l-Kifaye, thk. Fethullah Huleyf, Mısır 1969.
- Şehristânî, Ebû’l-Feth Muhammed b. Abdilkerîm (ö. 548/1153), el-Milel ve’n-Nihal, thk. Ahmed Fehmi Muhammed, 2. Baskı, Beyrut 1992, C.I.
- Topaloğlu, Bekir, Kelâm İlmi, İstanbul 1988.
- Yaşar Yücel, Timur'un Ortadoğu, Anadolu Seferleri ve Sonuçları, Ankara 1989.
- Yazıcıoğlu, Mehmet Sait, Mâtürîdî Ve Nesefî'ye Göre İnsan Hürriyeti Kavramı, İstanbul 1992.
